Sztuczna inteligencja Mastercard kontra oszustwa w zakupach online

Nie mogę się oprzeć wrażeniu, że świat zakupów online zmienia się szybciej, niż jesteśmy w stanie nadążyć. Jeszcze kilka lat temu miałem pewne obawy, gdy po raz pierwszy wpisywałem numer karty na nieznanej stronie. Dziś jednak Mastercard, jeden z największych graczy rynku finansowego, stawia na sztuczną inteligencję, by nie tylko ułatwić nam zakupy, lecz także zamknąć drzwi przed oszustami, którzy co roku wyciągają z rynku setki milionów dolarów.
Myślę sobie czasem: jeśli AI jest w stanie ogarnąć cały koszyk za mnie i przy okazji przypilnować, by moje środki nie powędrowały w niepowołane ręce, to czemu by nie? Sprawdziłem, jak wygląda ten ambitny plan Mastercard i w jaki sposób technologia Agent Pay oraz rozwiązania biometryczne mają zadbać o nasze bezpieczeństwo.
Zacznijmy jednak od początku, bo – jak mawiają – diabeł tkwi w szczegółach.

Problem oszustw w e-commerce – skala wyzwań, o których trudno zapomnieć

Kiedy zerkam na liczby, robi mi się słabo. 750 milionów dolarów – tyle stracili klienci i sklepy internetowe na oszustwach w e-commerce w samym 2023 roku. I nie chodzi tu przecież o odosobnione przypadki – te pieniądze uciekają z portfeli nas wszystkich, często przez nieuwagę, czasem przez zbytnią ufność wobec cudownie atrakcyjnych ofert. Mastercard postanowił więc wziąć byka za rogi i rzucić do walki agentów sztucznej inteligencji.

• Skradzione dane kart płatniczych – phisherzy nie śpią, tylko szukają okazji do wyłudzenia danych
• Fałszywe sklepy internetowe – piękne szaty, świetne promocje, a to tylko przykrywka dla wyłudzenia pieniędzy
• Przejęcia kont użytkowników – wykorzystywanie słabych haseł i brak dodatkowych zabezpieczeń
• Ataki socjotechniczne – oszuści podszywający się pod kurierów czy pracowników banku

Przez lata sceptycy podnosili argument: „Technologia, technologią, ale oszust zawsze wyprzedzi system”. Teraz Mastercard pokazuje, że z AI możemy szybko odwrócić ten trend.

Agent AI na straży zakupów – jak to właściwie działa?

Załóżmy, że zbliżają się urodziny bliskiej osoby, a mnie – staremu zapominalskiemu – przypomniało się o tym last minute. Chcę znaleźć coś ciekawego, zamówić, zapłacić i mieć spokojną głowę. To właśnie tu do gry wchodzi Agent Pay od Mastercard. Agent AI analizuje potrzeby, wybiera produkty, autoryzuje płatność i… pilnuje, bym nie wszedł na minę.

Agent Pay – przepis Mastercard na bezpieczne zakupy

Muszę przyznać, że mechanizm Agent Pay robi wrażenie. To zestaw rozwiązań opartych na AI, które gwarantują bezpieczeństwo każdej transakcji z ramienia użytkownika. Kluczowe elementy to:

• Rejestracja i weryfikacja agentów AI – zadanie identyczne jak zaufanie komuś nowemu na podwórku: zanim ktoś zacznie działać w Twoim imieniu, musi przejść surową kontrolę. Mastercard wymaga, by agent AI został zarejestrowany i zatwierdzony przez ekosystem płatniczy. Bez tej „wizy” nie ma szans na udział w grze.
• Tokenizacja transakcji – każde zlecenie agenta zabezpieczane jest specjalnym cyfrowym tokenem, zamiast wykradanych często numerów kart. Dzięki temu nawet, gdyby złodziej dorwał dane transakcji, nie wykorzysta ich poza jednym konkretnym kontekstem.
• Biometria i analiza behawioralna – potwierdzanie zakupów palcem lub twarzą oraz sprawdzanie schematów zachowań. AI może rozpoznać, gdy ktoś kupuje nagle drogie sprzęty, choć wcześniej kupował tylko książki czy ubrania dziecięce – i automatycznie zablokować taką akcję.
• Pełna kontrola użytkownika – ustawiasz limity, decydujesz, co i w jakiej kwocie twój agent AI może zamawiać. Gdyby ktoś teraz podmienił ustawienia albo próbował kupić coś spoza listy, system natychmiast to wykryje.

Krok po kroku – jak wygląda zakup prowadzony przez AI?

1. Wyznaczasz cel: Określasz, co chcesz kupić i określasz budżet.
2. Agent analizuje rynek: AI przeszukuje setki sklepów, korzystając z Microsoft Copilot Studio i narzędzi OpenAI.
3. Weryfikacja i rekomendacja: Agent AI podsyła propozycje – Ty podejmujesz decyzję, albo oddajesz temat AI.
4. Płatność i autoryzacja: Wybrane produkty są zamawiane, a autoryzacja odbywa się przy użyciu tokena i biometrii.
5. Raport i kontrola: Dostajesz czytelny status zakupu – wszystko jasne, bez ukrytych haczyków.

Z własnego doświadczenia wiem, że takich rozwiązań brakowało jak powietrza, szczególnie gdy dochodziło do nieprzewidzianych sytuacji, jak promocje-„pułapki” czy wysyłki do Nigerii bez mojej zgody. Teraz agent AI wykrywa podejrzane działania i ostrzega jeszcze zanim cokolwiek pójdzie nie tak.

Warstwa bezpieczeństwa – co realnie zmienia się dla klienta?

Zanim przekonam się do nowej technologii, zawsze drążę temat zabezpieczeń. Mastercard nie owija w bawełnę – Agent Pay opiera się na wielowarstwowych blokadach, które razem tworzą cyfrową twierdzę. Oto, na co możesz liczyć:

• Zaawansowana tokenizacja gegevens – Agentic Tokens szyfrują transakcje tak, że nawet jeśli ktoś pozyska dane, nie użyje ich poza określonym kontekstem.
• Autoryzacja oparta o biometrię – zabezpieczenia takie jak Face ID czy odcisk palca, z których korzystamy już przy bankowości mobilnej, wchodzą na wyższy poziom. Kiedy ja po raz pierwszy korzystałem z rozpoznawania twarzy do potwierdzania zakupów, czułem się jak w filmie science-fiction – teraz to już codzienność.
• Analiza behawioralna i kontekstowa – AI śledzi naturalne nawyki zakupowe, by szybko wychwycić wszelkie odstępstwa (zmiana lokalizacji, nagły wzrost wydatków etc.). To trochę jak czujny sąsiad, który od razu widzi, że pod dom zajechał obcy samochód.
• Scam Protect i kontrola procesu logowania – Mastercard inwestuje w narzędzia, które na bieżąco analizują próby logowania oraz zmiany ustawień konta pod kątem podejrzanych wzorców.

Jako osoba, która raz padła ofiarą niewielkiego wyłudzenia, wiem, że żaden system nie jest zupełnie szczelny. Niemniej jednak to, co oferują Mastercard i Microsoft, zdecydowanie podwyższa poprzeczkę dla przestępców – i daje szansę na spokojniejsze zakupy.

AI – nie tylko ochrona, ale i wygoda na co dzień

Nie ma co ukrywać – wygoda korzystania z agentów AI to nie tylko bezpieczeństwo, ale i ogromna oszczędność czasu. Kiedy pierwszy raz poprosiłem asystenta głosowego o znalezienie prezentu bez konieczności klikania w dziesiątki stron, poczułem ulgę. Dziś Mastercard idzie o krok dalej – połączone z AI narzędzia robią wszystko od A do Z: od analizy oferty, przez wybór najlepszego sprzedawcy, po finalizację płatności.

• Personalizacja wyborów – Agent AI uczy się, co lubisz, analizuje wcześniejsze transakcje i wyciąga wnioski – to trochę jak dobrany doradca zakupowy, który wie, że zawsze szukasz czarnych koszul lub że nie lubisz opóźnień w dostawie.
• Zarządzanie czasem – Zamiast spędzać wieczory na porównywaniu setek ofert, możesz wszystko załatwić w kilka minut.
• Automatyzacja powtarzalnych zakupów – Regularne zamówienia (np. karma dla psa, środki czystości) agent AI zrealizuje za Ciebie automatycznie, pilnując, by cena była konkurencyjna.

Z drugiej strony, firmy również korzystają – AI potrafi negocjować ceny, zarządzać fakturami i zamawiać hurtowo, optymalizując procesy bez konieczności godzinnych dyskusji przez maila.

Biometria i analiza zachowań – nowe standardy autoryzacji

Stare dobre hasła coraz częściej okazują się dziurawe jak sito. Właśnie dlatego Mastercard stawia na biometrię i wskaźniki behawioralne. Nowoczesne zabezpieczenia dostosowują się do nas – sposobu, w jaki korzystasz z telefonu czy klikasz myszką. Gdy pojawi się nietypowy ruch, AI nie śpi – od razu wyświetla ostrzeżenie.

• Niepowtarzalne cechy biometryczne – takie jak odcisk palca, rysy twarzy czy sposób mówienia
• Monitorowanie wzorców zachowań – czas odpowiedzi, schemat przeglądania, lokalizacja GPS
• Wtórne autoryzacje – w przypadku wykrycia podejrzanej czynności, AI wymaga dodatkowych potwierdzeń

Pamiętam dobrze, jak mogłem zalogować się do banku wyłącznie logując PIN, a dziś to AI dba, bym nie musiał się martwić o to, czy ktoś zdobył moje hasło. Komfort psychiczny nie do przecenienia.

Próżnia zaufania – czy AI przekona niezdecydowanych?

Sukces AI w walce z oszustwami zależy od tego, na ile damy się przekonać nowej technologii. Osobiście zauważyłem, że nawet moi konserwatywni znajomi z czasem przekonują się do innowacji – szczególnie kiedy dostrzegają, że zarabiają więcej czasu lub po prostu nie muszą już nosić ze sobą portfela wypchanego kartami.

• Transparentność – każda transakcja przeprowadzona przez agenta AI jest wyraźnie oznaczona w historii płatności
• Łatwa kontrola – użytkownik może w każdej chwili zmienić limity, wyłączyć agenta lub zgłosić zastrzeżenia
• Procedury reklamacyjne – Mastercard wdraża system uproszczonych i efektywnych rozwiązań spornych – jeśli AI popełni błąd lub Ty się rozmyślisz, sprawa załatwiana jest sprawnie, bez zbędnej biurokracji

Przychodzi mi tu na myśl powiedzenie: „nie taki diabeł straszny, jak go malują”. Jeśli AI faktycznie zadba, aby nikt nie wyczyścił mojego konta za moimi plecami, przekonam się do niego szybciej, niż zdążę powiedzieć „nie dam się oszukać”.

Nowe możliwości dla firm – wyjść na swoje, ale z głową

Rozwiązania Mastercard nie są tylko dla Kowalskiego, który szuka bezpiecznych zakupów. Oparte na AI agenty mają szansę uporządkować także procesy biznesowe – skrócić łańcuch zakupów, usprawnić logistykę czy negocjacje. Z własnego podwórka wiem, ile czasu można zaoszczędzić, gdy AI przejmuje nudne czynności. To, co kiedyś wymagało kilku dni i wymiany kilkudziesięciu maili, dziś można zamknąć w kilka kliknięć.

• Zamówienia automatyczne – AI może regularnie analizować zapotrzebowanie i składać zamówienia, zanim magazyn zostanie pusty
• Optymalizacja kosztów – negocjacje prowadzone przez agentów AI, szybkie rozliczenia faktur
• Monitorowanie fraudu B2B – zabezpieczenia identyczne jak w transakcjach indywidualnych, z rozbudowanym monitoringiem nietypowych zachowań także po stronie kontrahenta

U nas w firmie kilku kolegów na początku nieufnie patrzyło na te wszystkie „roboty”. Z czasem – może to kwestia oszczędzonych nerwów, a może skuteczności – coraz więcej osób stawia na nowości. I słusznie – bo, jak mówi stare przysłowie, „kto nie ryzykuje, ten nie pije szampana”, chociaż trzeba też zachować rozsądek i nad wszystkim czuwać.

Mastercard, Microsoft i partnerzy – AI z najwyższej półki

Nie byłoby tych wszystkich rozwiązań bez współpracy z gigantami technologicznymi. Mastercard korzysta tu z możliwości Microsoft Azure OpenAI Service oraz Copilot Studio, które gwarantują szybki dostęp do najnowszych modeli językowych i systemów przetwarzania informacji.

• Bezpieczeństwo danych – centra danych spełniające standardy ISO oraz regulacje RODO
• Dostępność 24/7 – AI monitoruje systemy przez całą dobę, wychwytując nietypowe próby dostępu nawet wtedy, gdy my smacznie śpimy
• Aktualizacje w czasie rzeczywistym – narzędzia AI uaktualniają się na bieżąco, wychwytując nowe metody wyłudzeń zanim zdążą się rozpowszechnić

Moje doświadczenia pokazują, że nawet najlepiej zabezpieczony system jest najsilniejszy tam, gdzie współpracują zarówno twórcy technologii, jak i użytkownicy. Przecież, jak powiadają, „co dwie głowy to nie jedna”, a tu mamy całą armię specjalistów z różnych zakątków świata.

Agent AI w codziennym życiu – czy na pewno do wszystkiego?

Wiele osób zadaje mi podobne pytania: czy AI nadaje się naprawdę do wszystkiego? Odpowiadam z przekonaniem: nie każda sytuacja, nie każda decyzja zakupowa wymaga oddania sterów maszynie. Często lubimy po prostu przejrzeć oferty, wybrać coś samodzielnie. Jednak w przypadku codziennych, powtarzalnych zakupów albo sytuacji wymagających szybkiej reakcji – agent AI trudno przebić.

• Zarządzanie domowym budżetem – agent pilnuje, by nie przekroczyć limitów, nawet gdy zamówień przybywa
• Prezenty, upominki, okazje na już – AI przypomni o ważnych terminach, wybierze, zamówi, zapłaci
• Zakupy dla seniorów – agent AI pomaga osobom starszym, które mogą mieć trudności z obsługą skomplikowanych portali internetowych
• Bezpieczne płatności dzieci i młodzieży – limity i autoryzacja transakcji pozwalają rodzicom spać spokojnie

Sam nieraz zlecam AI powtarzające się zamówienia do biura czy mieszkania – nie muszę już pamiętać o tonie papieru czy kolejnych mydłach w płynie. Co więcej, mam pewność, że płatność przejdzie tylko wtedy, gdy wszystkie warunki bezpieczeństwa zostaną spełnione.

Zagrożenia i wyzwania – o czym pamiętać wdrażając AI?

Nowe technologie zawsze niosą pewne ryzyko. Nie ma róży bez kolców, a im bardziej polegamy na algorytmach, tym ważniejsze staje się, by nie oddać całkowicie kontroli nad finansami maszynom.

• Utrata osobistego kontaktu z zakupami – AI często wybiera praktyczniej, ale nie zawsze podchodzi do sprawy z ludzkim wyczuciem (np. kupi prezent, ale może zabraknąć tej „iskry” osobistego wyboru)
• Problemy z reklamowaniem transakcji – mimo uproszczeń, czasem mogą pojawić się nieporozumienia, zwłaszcza gdy użytkownik nie przeglądał dokładnie raportów AI
• Odpowiedzialność za decyzje maszyny – trzeba pamiętać, że finalna decyzja zawsze powinna należeć do nas; żadna sztuczna inteligencja nie zwolni nas z odpowiedzialności za własne konto
• Etyka i zarządzanie danymi – kluczową kwestią pozostaje to, kto i jak zarządza naszymi danymi, nadzoruje pracę agentów i zapewnia, że nie zostaną użyte w niewłaściwy sposób

Choć większość moich znajomych ceni sobie spokój ducha i wygodę, warto mieć świadomość, że AI to narzędzie – bardzo użyteczne, ale ciągle wymagające naszej czujności i mądrej konfiguracji. To trochę jak ze smartfonem: wszystko pięknie, dopóki nie spuszczasz go z oka na stacji benzynowej.

Podsumowanie – Co przyniesie przyszłość zakupów online z AI Mastercard?

Kiedy patrzę na plany Mastercard dotyczące sztucznej inteligencji i ochrony przed oszustwami, trudno nie poczuć lekkiego optymizmu – przynajmniej jako ktoś, kto miał okazję zetknąć się z różnymi obliczami cyfrowej rzeczywistości.

Agent Pay, biometria, tokenizacja i narzędzia wykrywające nietypowe działania to dziś nie tyle „wynalazki”, co konieczność – szczególnie w świecie, gdzie cyberprzestępcy szukają coraz sprytniejszych sposobów na wyłudzenie pieniędzy. Z drugiej strony, AI otwiera przed użytkownikami możliwości, o jakich jeszcze niedawno mogliśmy tylko pomarzyć: zakupy bez wychodzenia z domu, oszczędność czasu, personalizację wyborów i autentyczną ochronę środków.

Nie łudzę się, że przestępcy znikną z dnia na dzień. Jednak systemy takie jak Mastercard Agent Pay sprawiają, że wyjście na swoje w e-commerce jest nie tylko prostsze, ale i zdecydowanie bezpieczniejsze. Ja już powoli przyzwyczajam się do pomysłu, że wkrótce agent AI stanie się moim domyślnym doradcą i ochroniarzem zakupowym. A ty – dasz mu szansę?

Na koniec, przypomnę tylko: nawet najlepsza technologia nie zastąpi zdrowego rozsądku. Korzystaj z AI, ale z głową, wtedy zakupy rzeczywiście będą czystą przyjemnością, a pieniądze zostaną tam, gdzie powinny – na twoim koncie.

Źródło: https://fortune.com/2025/05/11/online-shopping-ai-agents-fraud-mastercard-jorn-lambert/?utm_source=zephyr-hq.com&utm_medium=newsletter&utm_campaign=openai-and-microsoft-reshape-partnership-for-ipo-path&_bhlid=71b6ae92ad22fc28f1138c67153153cebeca4f75