AI w urzędach USA: ChatGPT, Gemini i Claude gotowe do użytku

Nowa era AI w administracji USA – decyzja na miarę XXI wieku

Miałem okazję śledzić w praktyce wiele światowych wdrożeń sztucznej inteligencji, ale to, co właśnie ogłosiła Amerykańska Administracja Usług Ogólnych (GSA), naprawdę robi wrażenie. **USA oficjalnie wpuszczają narzędzia OpenAI, Google oraz Anthropic do urzędów federalnych**. ChatGPT, Gemini i Claude zostają wpisane na specjalną listę zakupową (MAS), co całkowicie zmienia zasady gry w publicznym IT. Możesz mi wierzyć – dla każdego, kto zna temat zamówień publicznych, ten ruch oznacza przewrót, którego skutki będą odczuwalne przez lata.

Decyzja oparta została na bardzo konkretnych przesłankach:

• Skrócenie ścieżki zamówień z miesięcy do dni
• Przejrzyste standardy wydajności i bezpieczeństwa
• Niższe koszty i rabaty wolumenowe

To rozwiązanie niby proste jak drut, a jednak przez lata w USA pozostawało poza zasięgiem administracji.

Dlaczego USA uruchamiają szeroko AI właśnie teraz?

Ten ruch nie jest przypadkowy. **Administracja federalna przez lata zmagała się z proceduralną mitręgą**: każda agencja musiała osobno przechodzić przez skomplikowane przetargi, sprawdzać dostawców, negocjować warunki i walczyć o rabaty. Często brakowało kompetencji do oceny ryzyka, więc wszystko trwało nieprzyzwoicie długo. Czas uciekał – a wyzwań tylko przybywało.

W mojej ocenie USA dają tym samym jasny sygnał – koniec zabawy w „każdy sobie rzepkę skrobie”, nadchodzi czas efektywności:

• Ustandaryzowane warunki dla wszystkich urzędów
• Błyskawiczne wdrożenia – nawet w kilka dni
• Bezpieczeństwo gwarantowane przez państwo

My w Europie znamy takie zjawiska raczej z książek niż realnego rynku – stąd patrzę na to z pewną zazdrością, choć nie bez obaw, bo przecież nie ma róży bez kolców.

Jak działa Multiple Award Schedule i co konkretnie się zmienia

System MAS przypomina sklep internetowy z legalnymi narzędziami IT dla agencji federalnych. To wygodne podejście – idziesz, wybierasz, kupujesz według cennika, a formalności z głowy. GSA „hurtowo” dogaduje szczegóły z dostawcami, a cała reszta administracji korzysta z gotowej umowy.

W finalnej wersji na rok 2024 znalazły się:

• OpenAI – ChatGPT: generatywne modele językowe (LLM), dość popularne nawet wśród tych, którzy na co dzień w AI nie siedzą
• Google – Gemini: modele multimodalne, które radzą sobie z tekstem, obrazami czy nawet kodem
• Anthropic – Claude: LLM z mocnym naciskiem na bezpieczeństwo, zgodność z „konstytucyjnymi” zasadami AI

Co ważne, lista ta nie jest zamknięta na wieki. Jeśli pojawi się coś dobrego i bezpiecznego, GSA ma ręce wolne, by dodać nowych graczy.

Gdzie AI naprawdę pomoże urzędnikom: praktyczne zastosowania

Już na pierwszy rzut oka widać, że te narzędzia nie będą leżały i kurzyły się na dyskach. Wręcz przeciwnie – moim zdaniem urzędnicy federalni tylko czekali na takie uproszczenie:

1. Automatyzacja obsługi wniosków, pism i zgłoszeń

Niekiedy miałem wrażenie, że ręczne rozpatrywanie setek podobnych dokumentów to składanie ofiary z własnych nerwów… Teraz AI może przejąć:

• Klasyfikację dokumentów po treści
• Tworzenie syntetycznych streszczeń
• Podpowiadanie odpowiedzi i ścieżki obsługi

To pozwala szybciej i równo traktować wszystkie sprawy – bez względu na to, czy ktoś ma gorszy dzień, czy już zamyka komputer.

2. Analityka treści – nie tylko cyferek, ale też opinii

Śledziłem debaty publiczne i konsultacje społeczne w Polsce i USA. Ilość komentarzy potrafi przytłoczyć nawet starych wyjadaczy. AI pozwoli wreszcie:

• Grupować opinie według tematów i emocji
• Wyszukiwać powtarzające się motywy (np. obawy o prywatność, zarzuty o brak transparentności)
• Wychwytywać sygnały nadużyć czy manipulacji opinią

Jakby nie patrzeć, to nie tylko oszczędność czasu, ale też lepsze zrozumienie tego, czego oczekują obywatele.

3. Wsparcie IT, dokumentacja, przeszukiwanie przepisów

Z doświadczenia wiem, że obsługa wewnętrznych pytań generuje tony papieru i dziesiątki maili. ChatGPT, Gemini czy Claude bardzo szybko pozwalają znaleźć właściwy przepis, sporządzić szkic pisma lub pomóc w porządkowaniu dokumentacji. Przyszli nowi pracownicy mogą liczyć na skutecznych asystentów szkoleniowych, którzy nie marudzą ani nie robią aluzji w stylu „za moich czasów…”

4. Szkolenia i wdrażanie nowych osób

• Asystenci Q&A odpowiadający na pytania o procedury
• Bazy najważniejszych wskazówek dla debiutantów
• Symulacje najczęstszych problemów praktycznych

Osobiście uwielbiam, kiedy wdrożenie nie ogranicza się do rzucenia „masz tu regulamin i radź sobie”. Sztuczna inteligencja wyciąga rękę do tych, którzy startują z niskiego pułapu proceduralnego.

Bezpieczeństwo i transparentność: czy jest się czego bać?

No tu zawsze pojawia się lekka zaduma – bo przecież AI operuje na danych, czasem wrażliwych, państwowych. GSA deklaruje, że wybrane przez nich narzędzia zostały zweryfikowane pod kątem wydajności oraz bezpieczeństwa operacyjnego. Nie opublikowano publicznie szczegółów umów, ale to, że federalni puścili te narzędzia do urzędów, jest dla mnie sygnałem, iż przeszły sito większe niż typowy software biznesowy.

W praktyce każda agencja będzie musiała jednak:

• Oszczędnie gospodarować danymi wrażliwymi – precyzyjna klasyfikacja informacji, co do kogo trafia
• Prowadzić politykę „human-in-the-loop” – czyli nadzorować decyzje AI i rejestrować działania
• Przestrzegać reguł dostępności cyfrowej i statusu równego traktowania
• Minimizować tzw. lock-in – projektując oprogramowanie tak, by zmiana narzędzia nie wiązała się z przepisaniem całego systemu (tu doświadczenie marketerów jest szczególnie przydatne!)

Sam od lat pilnuję, by żadne narzędzie – nawet najbardziej obiecujące na starcie – nie skuwało firmy czy urzędu w złote kajdanki.

Skutki finansowe: dlaczego USA stawiają na MAS zamiast klasycznych przetargów?

Amerykański system MAS podoba mi się zwłaszcza z jednego powodu – rozbija on całą biurokrację w drobny mak. Kiedyś każda instytucja przechodziła przez te same żmudne etapy: od stworzenia wniosku, przez audyty, konsultacje, po długie negocjacje.

Teraz wygląda to dużo prościej:

• Cenniki i warunki gotowe „z półki”
• Mniej roboty dla prawników i kadrowych
• Lepiej wynegocjowane ceny dzięki masowym rabatom
• Krótsze cykle, łatwiejsze pilotaże

Wyobrażam sobie, że każdy amerykański urzędnik po cichu marzył o takim uproszczeniu. W końcu chodzi nie tylko o wygodę, lecz także o realną przewidywalność wydatków budżetowych.

Przyszłość AI w urzędach: szybkie testy, stopniowe wdrożenia

Jeśli miałbym pokusić się o prognozę, według mojej wiedzy nadchodzą czasy bardzo intensywnych pilotaży. Amerykanie słyną z pragmatycznego podejścia i wyobrażam sobie, że ruszą z prostymi zastosowaniami: mniej skomplikowane zadania, gdzie potencjalne błędy AI nie niosą dużego ryzyka reputacyjnego.

Zapewne zobaczymy na start:

• Streszczanie dokumentów i ich wstępna klasyfikacja
• Wspomaganie prac administracyjnych, gdzie decyzje formalne zawsze kontroluje człowiek
• Wsparcie w analizie przepisów i przeszukiwaniu dokumentacji

GSA otwarcie mówi, że nie chodzi o „wybieranie zwycięzców”, tylko umożliwienie urzędom szybkich testów i skalowania zastosowań AI bez blokady formalnej.

Konkurencja i otwartość rynku: co zyskają użytkujący AI?

Żeby nie było, że maluję tylko różowe obrazki – decyzja GSA to w praktyce otwarcie drzwi także dla nowych dostawców. Administracja nie przykuwa się do tych trzech gigantów na zawsze. Wg informacji dostępnych publicznie, lista może być aktualizowana adekwatnie do potrzeb rynku.

Moim skromnym zdaniem taka konkurencja wyjdzie urzędom, a więc i obywatelom, na zdrowie:

• Lepsze ceny i standardy obsługi
• Presja na dostawców, by nie osiadać na laurach
• Bliższa współpraca z mniejszymi, niszowymi firmami, które mogą wnieść innowacje

Obserwując polskie warunki, widzę, że brak konkurencji często prowadzi do ospałości i rozrostu kosztów. Amerykański model daje tu zdrową przeciwwagę.

Warunki wdrożeń AI: na co muszą uważać urzędy federalne

To nie jest świat rodem z serialu „Suits”, gdzie wszystko idzie jak po maśle. Agencje rządowe mają twarde zasady:

• Precyzyjna klasyfikacja danych: nie wolno wysyłać do AI informacji ściśle tajnych czy danych o obywatelach bez odpowiednich procedur
• Zgodność z wymogami antydyskryminacyjnymi i dostępnością cyfrową: narzędzia muszą działać dla wszystkich, nie tylko dla wybranych
• Audytowalność decyzji: każda ścieżka podjęcia decyzji z użyciem AI powinna być zapisana i możliwa do odtworzenia – to lekcja z europejskich wdrożeń RODO, która i dla Amerykanów zaczyna być ważna
• Unikanie pułapki vendor lock-in: czyli nie uzależniać się całkowicie od jednego dostawcy. Stosowanie tzw. warstwowego podejścia (oddzielanie frontu aplikacji od modelu AI) jest już w praktyce obowiązkiem “przezornych”

U nas takie podejście bywa jeszcze nowością, ale w USA trzecie czytanie w parlamencie masz właściwie wpisane w codzienność projektów.

Technologiczne szczegóły – czyli jak w praktyce działa nowe rozwiązanie

Jak każda rewolucja technologiczna, tak i ta opiera się na bardzo konkretnych zadaniach. Rozwiązania typu ChatGPT, Gemini czy Claude udostępniane są najczęściej przez API – urzędnicy lub dostawcy integrują je z już istniejącymi platformami.

Typowy scenariusz wdrożenia prezentuje się następująco:

• Zgłoszenie zapotrzebowania na określony typ zadania (np. generowanie streszczeń)
• Konfiguracja uprawnień i przepływu danych – tylko odpowiednie fragmenty trafiają do AI
• Rejestracja promptów i wyników – w celach audytu oraz ewentualnych poprawek
• Polityka zgód i akceptacji – tam, gdzie decyzja może wpłynąć na obywatela, zawsze mamy ostateczny „human check”
• Szkolenia pracowników w praktycznej obsłudze narzędzi AI – również tych, którzy mają trochę urzędniczego sceptycyzmu

Dzięki temu ekosystem AI-administracji federalnej nie jest odcięty od realiów typowego urzędu, a szybkość działania idzie ramię w ramię z bezpieczeństwem.

Oszczędności z wdrożenia AI: amerykański patent na przewidywalność

Z doświadczenia wiem, że każda administracja państwowa zmierza ku wyższej efektywności. Ale nie oszukujmy się, dopiero USA wdrażają nową jakość – negocjowane wspólnie umowy przekładają się na:

• Niższe koszty użytkowania AI (rabaty zależne od skali)
• Brak ukrytych opłat i lepsze zarządzanie budżetem
• Łatwość pilotaży przed wdrożeniem pełnej skali
• Szybkie dostosowywanie liczby licencji do faktycznych potrzeb

Niewykluczone, że wkrótce inne państwa będą podpatrywać ten model – a Polska czeka niechybnie fala dyskusji, czy „amerykański sklep z AI” to nie lepszy kierunek niż nasze pokrętne przetargi. Mi, jako konsultantowi, takie proaktywne działania naprawdę dobrze się obserwuje.

Kolejne kroki – co z tego wynika dla agencji rządowych i świata biznesu?

Nie da się ukryć: USA, przez centralizację zakupów AI i uproszczenie procedur, stawiają się w roli wzorca. Możliwość szybkiej decyzji o wdrożeniu AI oraz pewność, co do zgodności narzędzi z minimum gwarancji bezpieczeństwa, daje urzędom ogromny komfort.

Konsekwencje dla rynku, jakie osobiście przewiduję, to:

• Znaczne zwiększenie liczby wdrożeń AI w sektorze publicznym USA (i zapewne szybciej niż gdziekolwiek indziej na świecie)
• Przykład dla innych państw, zwłaszcza tych z rozbudowaną biurokracją
• Presja na „big tech”, by dostarczał jeszcze lepsze, tańsze i bezpieczniejsze narzędzia AI
• Nowe standardy audytu dla AI: USA niechcący narzucą swoje wzorce także globalnemu rynkowi AI

To nie jest science-fiction – wystarczy popatrzeć na tempo cyfryzacji w sektorze publicznym za oceanem, by zrozumieć, że Polska (i reszta Europy) będzie musiała przemyśleć swoją strategię.

AI w urzędach: co z tego mają obywatele USA?

Nad Wisłą lubimy czasem pożartować, że urzędnik kojarzy się z kolejkami i papierologią. Po wprowadzeniu AI do urzędów w USA, obywatele zyskują realne korzyści – nawet jeśli sami nawet o tym nie wiedzą.

Najważniejsze efekty, które mogą odczuć Amerykanie, to:

• Skrócenie czasu rozpatrywania wniosków – w sprawach urzędowych nie trzeba już czekać w nieskończoność
• Wyższa jakość obsługi i równość traktowania – AI nie zna „wyjątków od reguł” ani dni gorszych czy lepszych
• Łatwiejszy dostęp do usług online – tam, gdzie kiedyś trzeba było przyjść osobiście, częściej wystarczy wypełnić formularz, a odpowiedź uzyskać cyfrowo
• Redukcja liczby błędów proceduralnych – automaty eksplorują różne scenariusze i weryfikują poprawność działań

Oczywiście, nie wszystko pójdzie jak z płatka. Ale jak mawiał mój znajomy: „warto próbować, bo kto stoi w miejscu, ten się cofa”.

ChatGPT, Gemini, Claude… i co jeszcze na horyzoncie?

Dzisiejsze decyzje GSA są początkiem nowej polityki państwowej, nie jej końcem. Wierzę, że pojawią się nowe narzędzia – być może także inne firmy dostaną swoją szansę. Trend decentralizowania AI i demokratyzowania dostępu do niej będzie przybierał na sile.

W praktyce, dla mnie jako osoby zajmującej się automatyzacją (choć nie tylko w biznesie, jakby ktoś mnie chciał wpisać w szufladkę), oznacza to konieczność patrzenia na ręce zarówno dostawcom AI, jak i organizacjom wdrażającym takie narzędzia. Bo każde wdrożenie to suma detali, które, jeśli zawiodą, potrafią wywrócić nawet najlepiej przemyślany projekt.

Podsumowanie: USA pokazują, jak przyspieszyć wdrożenia AI w sektorze publicznym

Nie trzeba wielkich słów, żeby zrozumieć: system budowania wspólnej listy zatwierdzonych narzędzi AI oraz negocjowania warunków za całą administrację to droga, której zazdrości im niejedna agencja rządowa na świecie. Model MAS stanowi wzorzec – prosty, przejrzysty, szybki. Bez nadmiaru formalności, z gwarancją bezpieczeństwa i skalą zakupową pozwalającą na istotne oszczędności.

**Najważniejsze zmiany, jakie obserwujemy:**

• Błyskawiczne wdrożenia ChatGPT, Gemini i Claude bez zbędnych formalności
• Lepsze ceny dzięki centralnym negocjacjom i rabatom
• Bezpieczeństwo potwierdzone przez GSA
• Otwartość rynku na nowych dostawców i konkurencyjność
• Spłaszczenie barier technologicznych w publicznym IT

Dla urzędników – ulga. Dla podatników – szansa na lepsze, szybsze i tańsze państwo. Dla rynku – solidny bodziec do rozwoju.

Nie pozostaje nic, tylko kibicować tym działaniom i, trzymając kciuki, czekać, aż podobne rozwiązania przeniosą się na polski (i europejski) grunt. Jeśli ktoś mnie zapyta, czy to realne – odpowiadam: Amerykanie znów pokazali, jak można rozwiązywać sprawy prosto, skutecznie i z myślą o przyszłości. A ja, jako marketingowiec, mam nowy powód, by śledzić światowe trendy z niekłamaną ciekawością – może już niedługo i na naszym podwórku będzie można podejść do AI tak pragmatycznie.

—

Słowa kluczowe SEO: AI w urzędach USA, ChatGPT w administracji, Google Gemini w sektorze publicznym, Anthropic Claude federalne urzędy, Multiple Award Schedule AI, cyfryzacja administracji USA, bezpieczeństwo AI w urzędach, wdrażanie sztucznej inteligencji w urzędach, automatyzacja urzędów z AI, przyszłość AI w sektorze publicznym

Źródła:

• Bloomberg Agency
• GSA official communications
• Branżowe analizy Perplexity

Źródło: https://www.pb.pl/usa-daja-zielone-swiatlo-ai-chatgpt-gemini-i-claude-dopuszczone-do-uzytku-w-urzedach-1246334